Normy seksualności: czym jest norma indywidualna i partnerska? Co będzie normą kulturową?

Dzisiaj w temacie omawiane są normy partnerskie, kulturowe i norma indywidualna. Dowiecie się czym one się różnią i dlaczego warto je znać. Zapraszamy do czytania, życząc wszystkim Zdrowych i Spokojnych Świąt Wielkanocnych 😊

Ustalone normy dotyczące seksualności pozwalają nam wyznaczyć jasne granice zachowań seksualnych dla osób w danym społeczeństwie. W ten sposób powstały normy partnerskie i kulturowe. Norma indywidualna została również ustalona, jako dopełnienie norm partnerskich. A zatem...

Jakie są normy partnerskie?

Normy partnerskie pozwalają nam odróżniać patologiczne kontakty seksualne od tych prawidłowych. Według Imielińskiego, norma partnerska podkreśla dwa główne aspekty: przyjemnościową i więziotwórczą. To oznacza że za normę uznaje się kontakty sadomasochistyczne (nieszkodzące zdrowiu), jak i wymiany partnerów, triolizm, fideryzm, hybristiofilie i asfiksjofilie, gdyż te praktyki są w stanie służyć partnerom w spełnianiu tych dwóćh funkcji. Natomiast, aby każda seksualna relacja partnerska była zgodna z normą, musi spełniać wszystkie z poniższych pięciu warunków, przedstawionych w odniesieniu do diady:

• Dojrzałość

Warunek dojrzałości oznacza że osoby tworzą związek o charakterze partnerskim, a nie zależnościowym. Dojrzałość oznacza że jednostka potrafi adekwatnie rozeznać swoje zachowania i w pełni nimi kierować. Osoba musi posiadać umiejętność unikania niepożądanych kontaktów i ich konsekwencji, takie jak np. nieplanowana ciążą. Ta norma pozwala zapobiegać kontaktom seksualnym pomiędzy dorosłym a dzieckiem.

• Obustronna akceptacja (dobrowolność)

Obie osoby muszą wyznaczyć dobrowolną i świadomą zgodę do kontaku seksualnego. To oznacza że każda sytuacja, w której jednostka nie zgadza się na jakikolwiek kontakt, będzie złamaniem tego warunku. To pomaga wykluczyć z normy wszelkie kontakty wymuszane przez partnera siłą, przymusem, podstępem, nadużyciem władzy, wykorzystaniem sytuacji krytycznej, lub niemożliwością wyrażenia zgody przez drugą osobę, np. w stanie śpiączki.

• Dążenie do obustronnej przyjemności

Ten warunek przypomina o ważności dążenia do rozkoszy obu partnerów w relacjach seksulanych, zamiast tylko jednego z nich. Każdy z partnerów musi się liczyć z drugą osobą i sprawiać aby kontakt sprzyjał pozytywnie obu stronom, bez nadużywania partnera dla własnych korzyści. Dzięki temu, wykluczono z normy każdą czynność seksualną w której partner dąży do zaspokojenia wyłącznie własnej samożądzy, co oznacza że traktuje swojego partnera wtedy wyłącznie instrumentalnie.

• Nieszkodzenie zdrowiu

Jak sama nazwa wskazuje, ważne jest aby każdy z partnerów nie zagrażał własnemu i/lub cudzemu zdrowiu, fizycznemu jak i psychicznemu. Bezpieczeństwo i odpowiedzialność za zdrowie obu stron jest istotnie ważne. To sygnalizuje, iż w tym przypadku, niektóre zachowania sadomasochistyczne, które zagrażają zdrowiu, nie można więc uznać za normę. Jak widzimy, może się tu pojawić dylemat w rozpoznawaniu wyraźnych granic w czynach sadomasochistycznych w relacji partnerskiej.

• Nieszkodzenie innym, społeczeństwu

Chodzi tutaj o nienaruszanie norm społecznych. Norma ta chroni osoby postronne aby nie były angażowane w aktywność seksualną innych.

A więc jak widzimy, wszystkie podane normy partnerskie służą przede wszystkim po to, aby zapobiec niepożadanym kontaktom partnerskim, jeżeli będziemy się według nich kierować. Natomiast mogą się pojawić szczególne przypadki w których może nastąpić trudność z rozpoznaniem granic normy. Przykładem takiej sytuacji może być relacja seksualna pomiędzy nastolatkami, które jeszcze nie osiągnęły w pełni dojrzałości, ale poza tym, nie można ocenić ich relacji jako patologicznej. Każda osoba jest inna i dojrzewa swoim rytmem, dlatego kontrowersyjnym wątkiem jest ocena dojrzałości psychicznej, jak i biologicznej w takiej relacji partnerskiej.

Jaka jest norma indywidualna?

Norma indywidualna została opracowana przez Godlewskiego. Pozwala ona nam również na rozpoznanie patologicznego podejścia od pożądanego. Oto warunki tworzące normę indywidualną dla dojrzałych partnerów przeciwnej płci:

• Nie wykluczanie i/lub ograniczanie stosunku genitalno-genitalnego, z niezamierzonych przyczyn

• Nie wykazanie trwałej tendencji unikania spółkowania

• Możliwość spełnienia następujących trzech funkcji zachowań seksualnych:

1. Biologicznej

2. Psychologicznej

3. Społecznej

Te funkcje dają możliwość prokreacji (funkcja biologiczna), odczucia przyjemności i satysfakcji psychicznej (fukncja psychologiczna) i tworzenia więzi pomiędzy osobami (fukncja społeczna).

Jakie są normy kulturowe?

Ponieważ istnieje wiele różnorodnych kultur na świecie, każda z nich wyznacza swoje własne normy jeśli chodzi o seksualność.

- Kultury apollińskie

W tej kulturze, zasada wierności pojawia się dopiero od momentu zawarcia małżeństwa. Aktywność seksualna jest postrzegana jako źródło radości i przyjemności i przyczynia się satysfakcji z życia. Więc już w dzieciństwie zaczyna się oswajać nagość i seks.

- Kultury liberalne

Normą w tej kulturze jest zainteresowanie naturą seksualną od dzieciństwa, akceptowane są zabawy erotyczne, wczesne doświadczenia seksualne i masturbacja. Panuje w niej niewiele nakazów lub zakazów. Stosunki seksulane pozamałżeńskie nie stanowią problemu.

- Kultury ubóstwa

W takiej kulturze, seks ma slużyć zaspokojeniu mężczyznom, a dla kobiety jest to postrzegane jedynie jako obowiązek. Dlatego dziewczynki wychowuje się surowo, zaś chłopców liberalnie. Normą jest aby mężczyzna był skoncentrowany tylko na sobie w kontaktach seksualnych, a kobieta ma mu do tego służyć. Toteż kobiety rzadko przeżywają satysfakcje seksualną w związkach.

- Kultury represyjne

W tym przypadku, uważano za normę że małżeństwo służy prokreacji i celom ekonomicznym, natomiast kontakty seksualne uchodzą za osłabiające i zagrażające zdrowiu. Istotne jest aby stosunki odbywały się w jednej pozycji, bez seksualnych urozmaiceń. A zatem w tej kulturze seks jest tematem tabu.

- Kultury orgiastyczne

Dla tej kultury, wszelkie seksualne zachowania są akceptowalne. Najważniejsza jest zabawa i przyjemność, oraz zaspokajanie własnych potrzeb. Małżeństwo jest układem, a związki pozamałżeńskie są pożądane. W normie panuje duża swoboda obyczajowa.

Kończąc, można zauważyć iż w niektórych kulturach panuje dość wyraźny podział ról płci, co do seksualności. Ważne jest aby w praktyce pamiętać o istnieniu tych wszystkich norm kulturowych, by móc współpracować z różnymi osobami orientując się w ich kulturowej perspektywie. Warto pamiętać że jako psychoterapeuta, trzeba być otwartym, aby wejść w rzeczywistość pacjenta w którym on żyje, by mu służyć pomocą.