Panseksualność

Czym jest panseksualność?

Panseksualność jest orientacją seksualną charakteryzującą się odczuwaniem fizycznego, romantycznego i/lub emocjonalnego pociągu do osoby, niezależnie od jej płci, tożsamości płciowej oraz orientacji seksualnej. Przedrostek "pan-" pochodzi od starogreckiego słowa oznaczającego "wszystko, każdy", co sugeruje zainteresowanie wszystkimi płciami. Nie jest to jednak w stu procentach poprawne skojarzenie. Amerykańska youtuberka Jazz Jennings opisuje panseksualność w ten sposób: „(…) pociąga cię ktokolwiek, bez względu na płeć, orientację seksualną, tożsamość seksualną, bez względu na wszystko (…). Chodzi bardziej o to, że kocham kogoś za jego duszę”. Osoby panseksualne często deklarują, że są „ślepe na płeć” - oznacza to, że płeć nie jest dla nich kryterium w wyborze partnera_ki.

W niektórych źródłach możecie się spotkać z rozszerzeniem definicji panseksualności o inne niż ludzie istoty żyjące, np. zwierzęta. Nie jest to oczywiście prawda - amerykańskie stowarzyszenie GLAD zrzeszające osoby LGBT podkreśla, że otwartość w nawiązywaniu relacji przez osoby panseksualne dotyczy wyłącznie ludzi.

Kluczowy element panseksualności

Integralnym elementem panseksualności jest sprzeciwianie się wykluczeniu społecznemu ze względu na tożsamość płciową i orientację seksualną. Osoby identyfikujące się jako panseksualne często podkreślają potrzebę akceptacji wszystkich ludzi. Wiele z nich promuje również miłość wyzwoloną, pozbawioną nakładanych przez społeczeństwo ograniczeń związanych m in. z binarnym rozumieniem kwestii płci.

Czym panseksualność różni się od biseksualności?

Panseksualność jest bardzo często utożsamiana z biseksualnością, podczas gdy pojęcia te nie zawsze są równoznaczne. Termin "panseksualność" jest relatywnie prostszy do zrozumienia - jest to odczuwanie pociągu do osób bez względu na ich tożsamość płciową, co oznacza rozszerzenie obszaru potencjalnego zainteresowania do wszystkich płci. Osoby deklarujące się jako panseksualne świadomie odrzucają jednak klasyfikowanie ludzi ze względu na płeć.

Sprawa komplikuje się przy definiowaniu pojęcia biseksualności, bowiem w samej społeczności osób ją deklarujących nie ma zgodności w jego rozumieniu. Problem wydaje się poniekąd leżeć w mylącym przedrostku "bi-", który znaczy tyle co "oboje, dwa". Wiele osób błędnie zakładało i nadal zakłada, że osoby biseksualne są zainteresowane tylko 2 płciami - cispłciowymi kobietami i cispłciowymi mężczyznami. Termin "panseksualność" powstał więc w celu stworzenia bardziej inkluzywnego określenia uwzględniającego m. in. osoby transpłciowe, niebinarne i agenderowe. Nie jest jednak prawdą, że osoby biseksualne popierają czy podtrzymują binarny podział płci. Obecnie wiele osób biseksualnych definiuje swoją orientację jako: "możliwość bycia pociąganym - romantycznie i/lub seksualnie - przez osoby więcej niż jednej płci i/lub tożsamości płciowej, niekoniecznie w tym samym czasie, niekoniecznie w ten sam sposób i niekoniecznie w tym samym stopniu" (cytat ten jest wolnym tłumaczeniem słów Robyn Ochs - aktywistki biseksualnej).

Jak więc widzicie, granica pomiędzy tymi pojęciami coraz mocniej się zaciera. Część osób identyfikujących się jako biseksualne postuluje stosowanie bardziej przejrzystego i zrozumiałego pojęcia panseksualności na określenie swojej orientacji seksualnej. Inni natomiast pragną pozostać przy dotychczasowej nazwie ze względu na jej znaczenie historyczne i powszechną świadomość, którą się cieszy. Często można się również spotkać z określeniem "bi+" zgodnym ze współczesnym postrzeganiem orientacji seksualnej jako spektrum.

Panseksualność a społeczeństwo

Panseksualność jest nadal stosunkowo nowym pojęciem w świadomości społecznej, stąd też wielu osobom jest ono zwyczajnie nieznane. Ze względu na odrzucenie binarnego podziału na 2 płcie niektórzy mają trudności z zaakceptowaniem panseksualności i potraktowaniem jej jako autentycznej orientacji seksualnej. Efektem tego są liczne krzywdzące mity, takie jak uważanie panseksualności za modę panującą wśród osób młodego pokolenia lub sposób na przyciągnięcie uwagi oraz wyróżnienie się czy traktowanie osób panseksualnych jako niezdecydowanych, a nawet zdesperowanych.

Na szczęście w ostatnich latach o panseksualności mówi się coraz więcej w przestrzeni publicznej. Dużą rolę odgrywają tutaj celebryci_tki utożsamiający_e się z tą orientacją. Gorąca dyskusja medialna na ten temat rozpoczęła się w roku 2015, gdy Miley Cyrus zadeklarowała w wywiadzie dla Elle UK, że jest osobą panseksualną. Z czasem coraz więcej osób publicznych (m. in. Demi Lovato czy Bella Thorne) przyłączyło się do wokalistki w otwartym deklarowaniu się jako osoby panseksualne w celu wsparcia społeczności panseksualnej i edukowania społeczeństwa na jej temat. Podkreślają, że w temacie miłości nie ma żadnych granic ani szufladek i powinniśmy czuć się wolni do tego, by być kimkolwiek chcemy i z kimkolwiek chcemy.

Bibliografia:

https://www.glaad.org/blog/what-pansexuality-4-pan-celebs-explain-their-own-words (Pobrano 04.04.2021)

https://dominikhaak.pl/biseksualnosc-jako-spektrum/ (Pobrano 04.04.2021)

https://zycie.hellozdrowie.pl/panseksualizm-na-czym-polega-milosc-bez-podzialu-na-plec/ (Pobrano 04.04.2021)

https://www.rollingstone.com/culture/culture-features/whats-the-real-difference-between-bi-and-pansexual-667087/ (Pobrano 04.04.2021)