Terapia schematów

Terapia schematów została opracowana przez Jeffreya E. Younga. Wyewoluowała ona z terapii poznawczo-behawioralnej, jednak skupia się głównie na trzech kwestiach - problematycznych emocjach, problemach z okresu dzieciństwa oraz relacji terapeutycznej, która jest szczególnie ważna, ponieważ pojmowana jest jako relacja ograniczonego powtórnego rodzicielstwa. Terapeuta przyjmuje więc na siebie rolę rodzica, traktując pacjenta z troską i ciepłem. Stosuje się ją w szczególności w przypadku osób wykazujących złożone wzorce interpersonalne i spełniające kryteria diagnostyczne jednego lub kilku zaburzeń osobowości. Pozwala jednak na konceptualizację oraz leczenie wielu konfiguracji problemów. Jest transdiagnostycznym podejściem, co oznacza, że powstała raczej w celu ogólnej pomocy, a nie leczenia konkretnych zaburzeń. Terapia schematów jest terapią długoterminową, co oznacza, że potrafi trwać nawet rok czy dwa lata.

Głównym przedmiotem tego nurtu terapeutycznego są nieadaptacyjne schematy, czyli wszechobecne wzorce życiowe, które oddziaływują na procesy poznawcze, emocje, wspomnienia, percepcję społeczną i interakcje z innymi ludźmi. Kształtują się one w dzieciństwie i uznawane są za patologiczne jedynie wtedy, kiedy wiążą się z patologicznymi doświadczeniami emocjonalnymi i patologicznymi objawami lub z pogorszeniem funkcjonowania w sferze społecznej.

Terapia schematów jest złożonym, ale też bardzo ustrukturalizowanym podejściem. Opiera się na łączeniu teraźniejszości ze zdarzeniami z dzieciństwa. Aktualny stan emocjonalny powiązany z danym schematem, na którym skupia się terapia, nazywany jest trybem schematu. Wyróżniane są cztery rodzaje trybów, tryby dziecięce, nieadaptacyjne tryby rodzicielskie, nieadaptacyjne tryby radzenie sobie oraz zdrowe tryby. Aby dowiedzieć się o nich więcej zapraszamy do zapoznania się z kolejnymi postami.

Pierwszym krokiem w terapii schematów jest omówienie z pacjentem modelu trybów, a więc podsumowania głównych problemów, objawów oraz wzorców interakcji danej osoby. Następnie każdy tryb zostaje powiązany konkretnym celem terapeutyczny. W tym nurcie rodzaj pracy w terapii uzależniony jest od rodzaju schematu i trybów, nad którymi się pracuje.