Transseksualizm

Czym jest transseksualizm?

Transseksualizm jest rodzajem zaburzenia identyfikacji płciowej w klasyfikacji ICD-10 występującym pod numerem F64.0. Kryteria diagnostyczne transseksualizmu obejmują pragnienie życia i akceptacji w roli osoby o przeciwnej płci, zwykle związane z żądaniem doprowadzenia ciała za pomocą zabiegów chirurgicznych lub leczenia hormonalnego do postaci tak zbieżnej z preferowaną jak to tylko możliwe. Dodatkowo kryterium czasowe podkreśla, że taki rodzaj tożsamości występować musi trwale od conajmniej 2 lat. Nie może być ono również objawem żadnego innego zaburzenia, na przykład interseksualizmu, psychozy, zaburzenia osobowości z pogranicza, orientacji ego-dystynicznej, upośledzenia umysłowego, schizofrenii czy dysmorfofobii. Jest to jedyne zaburzenia znane obecnie człowiekowi, gdzie diagnoza jest psychiatryczna, a leczenie wymaga interwencji chirurga i leczenia endokrynologicznego. Osoba pierwotnie posiadająca żeńskie cechy płciowe cierpiąca na transseksualizm, po przejściu korekty płci nazywana będzie transseksualnym mężczyzną (transseksualizm typu K/M), natomiast osoba, której płeć nadana przy urodzeniu jest męska, a zdiagnozowano u niej transseksualizm i podda się korekcie płci, stanie się transseksualną kobietą (transseksualizm typu M/K).

Skąd bierze się transseksualizm?

Na to pytanie jeszcze nikomu nie udało się odpowiedzieć. Niestety etiologia transseksualizmu nadal pozostaje dla świata nauki zagadką.

Jak często spotykamy się z tym zaburzeniem?

W ogólnej populacji spotykamy się dużo częściej z osobami trans płciowymi typu M/K - stanowią one 75-80 % wszystkich osób transseksualnych. Od tej reguły są jednak dwa wyjątki - w dwóch krajach na świecie częściej spotykane są transseksualni mężczyźni niż kobiety. Tymi krajami są Japonia oraz… Polska! W naszym kraju średnio 1 osoba na 18 000 Polaków jest osobą transseksualną typu K/M natomiast osób transseksualnych typu M/K spotkamy jedną na około 54 000 mieszkańców Polski. Skąd taki stan rzeczy? Wytłumaczenie nie jest znane, jednak możemy rozważać patriarchalną strukturę polskiego społeczeństwa, brak akceptacji dla feminizacji mężczyzn czy późny wiek rozpoznawania tego zaburzenia jako przyczyny tej sytuacji.

Leczenie - co po diagnozie?

Niestety, jedynym znanym i potwierdzonym jako działający sposobem leczenia tego zaburzenia jest korekta płci. Żaden rodzaj terapii nie jest rekomendowany i nie może być uznany za skuteczny po diagnozie transseksualizmu. Na czym jednak polega korekta płci? Składa się ona niejako z dwóch części - kuracji hormonalnej oraz operacji chirurgicznych (SRS - sex reasignement surgery). Kuracja hormonalna, jak sama nazwa wskazuje, bazuje na podawaniu osobie cierpiącej hormonów biologicznie występujących u płci przeciwnej, a więc u osób transseksualnych typu K/M podawany będzie testosteron, a u osób typu M/K będzie to estrogen oraz antyandrogeny.

Przyjrzyjmy się działaniu przyjmowanych hormonów. Testosteron podawany transseksualnym mężczyznom powoduje zmianę głosu, pojawienie się owłosienia, zatrzymanie miesiączkowania, wyraźny i intensywny wzrost libido oraz ułatwienie zmiany tanki tłuszczowej na mięśniową. Zmiany te są bardzo widoczne, przez co pacjenci wykazują wysoką satysfakcje. Osoby transseksualne typu M/K nie są jednak zazwyczaj aż tak zadowolone z kuracji hormonalnej. Jest to spowodowane faktem, że część typowo męskich trzeciorzędowych cech płciowych nie może zostać cofnięta przy użyciu hormonów. Nie będzie możliwe cofnięcie procesu mutacji czy rozwinięcia tzw. jabłka Adama. Zanikać będzie jednak owłosienie, skóra stawać się będzie bardziej miękka, rozrastać się będą piersi, libido znacznie spadnie. Pojawiać mogą się również spadki nastroju.

Kuracja hormonalna jest pierwszym krokiem w leczeni po diagnozie transseksualizmu. W Polsce następnie konieczne jest przejście przez procedurę sądową. Jej celem jest zmiana płci metrykalnej, a więc prawnej ustalonej tuż po narodzinach dziecka. Aby dokonać tej zmiany potrzebne będzie zaświadczenie lekarskie podkreślające, że transseksualizm figuruje jako zaburzenie tożsamości płciowej w klasyfikacjach diagnostycznych oraz, że poddawanie się terapii innej niż korekta płci nie wykażą rezultatów. Kolejnym wymogiem jest niestety pozew rodziców przez pacjenta wraz z uzasadnieniem decyzji. Dopiero po udanej procedurze sądowej będzie można przystąpić do operacji chirurgicznych.

Operacje chirurgiczne dla transseksualnych mężczyzn obejmują mastektomię, histeroktomię, neophalloplastykę i metoidioplastykę. Mastektomia jest operacją polegającą na usunięciu piersi, histerektomia natomiast polegać będzie na usunięciu pierwszo- oraz/lub drugorzędowych cech płciowych. Następnym krokiem jest wykonanie neofalloplastyki oraz metoidioplastyki, a więc stworzenie zewnętrznych organów męskich z istniejących tkanek pobieranych najczęściej z podudzia i podbrzusza. Niestety, osoby po tego typu operacjach nie będą posiadały możliwości kontaktu waginalnego, aczkolwiek stymulacja łechtaczki jest możliwa poprzez stymulację neofallusa.

Operacje chirurgiczne dla transseksualnych kobiet natomiast obejmują mammoplastykę, a więc tworzenie piersi, penektomię, czyli amputację prącia, orchidektomię, polegającą na wycięciu jąder i neowaginoplastykę, której celem jest stworzenie organu przypominającego zewnętrzny organ płciowy kobiety. W tej sytuacji nerw prąciowy przekształcany jest w łechtaczkę, a skóra penisa staje się wyściełaniem wejścia do pochwy. W tej grupie satysfakcja z wykonanej korekty jest wyższa, ponieważ możliwy jest kontakt waginalny i osiąganie orgazmu.

Transseksualizm jest trudnym do zrozumienia zaburzeniem, przez co osoby na nie cierpiące spotykają się często z niesłuszną dyskryminacją i brakiem tolerancji. Warto wiedzieć więc o nim jak najwięcej.